Franc Belge, Brouwerij De Ranke

vrijdag 1 februari 2019 —

Op 31 januari lanceerde Brouwerij De Ranke in de Speciale Belge taproom in Antwerpen haar nieuwste bier, Franc Belge. Een eigenzinnige Spéciale Belge, amberkleurig met een biscuitachtige smaak, maar ook met een aangename bitterheid van de echte hopbellen.

Na de invoering van de Euro in 2002 verdween de Belgische frank na 170 jaar als officiële Belgische munteenheid, maar nu maakt de Belgische frank zijn comeback. Zij het niet langer als munteenheid, maar als naam van ons nieuwste bier, de ‘Franc Belge’  Zie het als een eerbetoon aan onze Belgische nationaliteit en bij uitbreiding aan alle Belgen.

De Franc Belge is een bier in de stijl van de Spéciale Belge, ook wel Amber/Ambrée genoemd. Een belangrijke bierstijl voor de Belgische biercultuur. In het begin van de twintigste eeuw wordt de concurrentie van de ingevoerde Duitse en Tsjechische lagers en Britse Pale Ales steeds groter voor de Belgische brouwers. In 1904 werd een wedstrijd uitgeschreven in Luik om een Belgische bier te ontwikkelen dat kon concurreren met het ingevoerde bier. Pils brouwen is in de meeste Belgische brouwerijen op dat moment geen optie omdat ze niet beschikken over een  koelinstallatie  die nodig is voor het brouwen van lagerbieren. De eerste editie van de wedstrijd was geen succes, maar bij de tweede editie in 1905 won Brasserie Binard uit Chatelineau met  hun ‘Belge du Faleau’. Het is het eerste bier in wat later de Spéciale Belge-stijl zal worden, een bier van hoge gisting, nauw verwant aan de Britse Pale Ale. Niet veel later volgen nog meer bieren in dezelfde stijl zoals Belge & Belge Superieure van brouwerij Delbruyère (Chatelet), Belge Fauconnier & Spéciale Belge van Fauconnier (Chatelet) en Belge, Belge Extralliés en Horse Ale van Brasserie des Alliés (Marchienne-au-Pont). Vooral in de regio rond Charleroi en in Henegouwen kent de bierstijl snel succes. De gebruikte Pale Ale en biscuitmout geven het bier iets meer body dan een pils, en de eerste versies werden goed gehopt.

Het succes van de eerste Spéciale Belge-bieren, gekenmerkt door hun amber kleur en biscuitachtige moutsmaak, wordt bemoeilijkt door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en de grondstoffen schaarste die hierop volgt. Pas na 1920 herstelt de markt zich, maar het aantal Belgische brouwerijen is daalt wel van 3.214 voor de oorlog naar 1.546 in 1920. De heropleving van de markt is van korte duur want eind de jaren twintig breekt de financiële crisis uit. Maar in het kielzog van de lancering van de eerste pils in België in 1927 (Cristal) en de opmars van dit bier in ons land, krijgen ook de ‘Spéciale Belge’-bieren steeds meer succes. In Vlaanderen krijgt de stijl al snel de (bij)naam ‘Spéciale’. Na de Tweede Wereldoorlog kennen een aantal brouwerijen vrij veel succes met hun Spéciale Belge, denk aan Vieux Temps, Ginder Ale of Dekoninck.

Tot de jaren tachtig was het bier een bijzonder succesverhaal, maar net zoals bij pils, werd ook bij de Spéciale Belge-bieren steeds vaker gekozen voor een minder bittere smaak om de grote massa te plezieren. Op vandaag lijkt een bittere versie van dit bier onbestaande, wat wij - als fans van de bittere bieren - natuurlijk betreuren. Een ideale uitdaging dus voor Brouwerij De Ranke - bekend om haar bittere bieren - om dit bier, in haar originele, bittere versie, opnieuw op de kaart te zetten.

Een logisch keuze voor Brouwerij De Rank, om zich aan deze bierstijl te wagen aangezien de brouwerij gevestigd is in Dottenijs, deelgemeente van Moeskroen (Henegouwen), de regio waar de bierstijl oorspronkelijk furore maakte, én op amper een halfuur rijden van de Poperingse hoppevelden. Bovendien zijn ze zelf ook een beetje een ‘Spéciale Belge’, want veel Belgischer kan onze brouwerij ook niet zijn. Opgericht door twee Vlamingen, maar gelegen in het Waalse Dottenijs, eerste een West-Vlaamse gemeente maar sinds de vastlegging van de taalgrens in 1963 een Franstalige faciliteitengemeente.

Geen betere plek ook om dit bier voor te stellen, in Antwerpen, dat – tot voor kort – gold als thuisbasis voor de Spéciale Belge.

De ‘Franc Belge’ grijpt terug naar alle kwaliteiten van een amberbier; de zachte moutsmaak van de lichtgekleurde mouten (pils, pale ale en munichmout) en een alcoholgehalte van 5,2 % alc.vol. Een doordrinkbaar bier met een zachte, doch uitgesproken bitterheid door het gebruik van Fuggles hopbellen, een variant van Kent Golding. Het is een ongefilterd, ongepasteuriseerd bier, waarvoor enkel echte hopbellen (dus geen extract, of pellets) gebruikt worden wat het bier een bittere en zachte smaak geeft.

Het bier is permanent beschikbaar in fles 33 cl of vat 20 liter in inox. Dolium vat 20 liter enkel op reservatie.